Voor een intern e-zine voor rijksambtenaren schrijf ik artikelen over technologie voor mensen die technologie eigenlijk niet leuk vinden. Aanleiding van dit artikel was een bezoek aan de Smart City World Expo in Barcelona. Een omweg, naar Urk, maar alles is immers verbodnen. En omdat een hele slechte woordgrap bewaard is gebleven. De opdrachtgever deed er zelfs een plaatje bij, voor de duidelijkheid (want je weet maar nooit he, met humor om te lachen).

“Wij noemen het smart fishing'”

Hoeveel data zijn er te vangen in de visserij? Een ondernemer uit Urk digitaliseerde de schepen in zijn beheer, op eigen initiatief. Daarna voegde hij openbare gegevens toe. Nu kan hij vanaf zijn bureau real-time zien wat er op het water gebeurt. Hij kan het onderhoud van de schepen beter plannen. Hij kan het onderhoud van de schepen beter plannen en heeft meer inzicht wat er allemaal op zee gebeurt. 

Louwe Post was 13 jaar lang visser op de Noordzee en zeven jaar kapitein op de binnenvaart. Sinds 15 jaar werkt de Urker aan de wal en heeft hij meerdere schepen onder zijn beheer. Als manager groeide zijn behoefte aan gegevens. Niet alleen omdat hij wilde weten wat er gevangen werd en onder welke omstandigheden. Ook omdat hij het onderhoud van de schepen optimaal wilde inplannen. Het droogzetten van een schip kost tienduizenden euro’s. Hoe gunstiger dat gepland kan worden, hoe beter voor de kosten.

Zelfbouw
Kant en klare oplossingen waren er niet voor de visserij en dus ging Post zelf aan de slag. Moderne vissersschepen verzamelen al heel veel gegevens, maar op zee is geen 4G-verbinding om die data door te sturen naar de wal. Post liet een centrale computer bouwen die via een versleutelde satellietverbinding gegevens kon ontvangen en verwerken tot dashboards. “Dat zijn best uitdagingen geweest,” zegt Post met enige understatement, wiens bedrijf Weforsea Shipping bijna alles zelf financierde.

Meten is weten
Dat was drie jaar geleden. Inmiddels laten de dashboards van Post veel meer zien dan waar de  schepen varen op de Noordzee, wat zij vangen en op welke diepte. Sensoren meten de temperatuur van het zeewater, de neerslag, de bodemgesteldheid, de windrichting en -kracht. Openbare gegevens komen daarbij zoals maandstanden en satellietbeelden van het gebied. Aan boord meten sensoren de status van de motor, stuwkracht van de schroefas, de temperatuur van de koeling, het verbruik van de brandstof. “Alle bestaande apparatuur hebben wij zelf gekoppeld aan ons datacentrum,” zegt Post. De gegevens die niet openbaar zijn, zijn van de vissers en de reders.

Scholvakanties
Recent koppelde Post de visprijzen van de Urker veiling aan zijn dashboards. “Visprijzen zijn vrij stabiel, dus wij kunnen de visprijzen voor de seizoenen aardig voorspellen,” legt hij uit. “Het is geen grillige markt zoals energie of goud.” En iedereen weet dat Italianen graag schol eten wanneer ze vrij hebben, dus ook de zomervakanties van Zuid-Europa zitten in de database.

Transparantie
De voormalig visser zou graag zien dat al die data iets betekenen voor de overheid. “Data als bijvangst! Zo veel partijen bemoeien zich met de Noordzee. Windmolenparken, boorplatforms. Overal lopen onderzoeken, misschien dat onze data wel van nut zijn voor onderzoeksschepen.” Andersom zou de overheid de visserij kunnen helpen door minder inspecties los te laten op schepen met een digitale administratie. “We zijn volkomen transparant in wat we doen en wat we vangen. We kunnen precies volgen wat er gebeurt. We hebben een real-time administratie die we aan overheid en belastingdienst kunnen laten zien. Daar zouden we graag een overeenkomst mee sluiten. Transparantie in ruil voor minder controles. Want elke keer wanneer controleurs aan boord komen moeten vissers alles stil leggen. Dat kost tijd en geld en vis. Daar is niemand bij gebaat.”

Smart fishing
De digitaliseringsslag was wel even wennen voor de mensen in deze toch traditionele sector. Het vraagt om een andere manier van beslissen voor het vissersbedrijf, legt Post uit. “De jongere generatie is gewend alles op de telefoon te vinden en dat iedereen meekijkt met hun leven. Maar de traditionelere vissers hebben dat veel minder.” Maar Post is een bekende op Urk en kreeg van een aantal vissers het vertrouwen om zijn systeem uit te rollen. De acceptatie groeit, merkt hij. “Ook internationaal worden we gezien. Dit is ook de toekomt. Wij noemen het smart fishing.”